Erozja zębów to coraz częstszy problem wśród pacjentów w różnym wieku. Polega na chemicznym uszkodzeniu twardych tkanek zęba, bez udziału bakterii, co prowadzi do osłabienia szkliwa i utraty struktury zęba. Choć proces ten jest nieodwracalny, odpowiednio wcześnie wdrożone leczenie może zatrzymać jego postęp i poprawić komfort życia pacjenta. W tym artykule wyjaśniamy, na czym polega erozja zębów i jakie są skuteczne metody jej leczenia.
Czym jest erozja zębów i jakie są jej przyczyny?
Erozja zębów to proces utraty minerałów ze szkliwa oraz zębiny na skutek działania kwasów pochodzących z diety lub z żołądka. W przeciwieństwie do próchnicy, erozja nie jest wywoływana przez bakterie, lecz przez bezpośredni kontakt powierzchni zęba z substancjami kwaśnymi.
Najczęstszymi przyczynami erozji są częste spożywanie kwaśnych napojów (takich jak soki owocowe, napoje gazowane, napoje izotoniczne) oraz kwaśnych pokarmów. Erozję mogą również powodować zaburzenia żołądkowo-przełykowe, takie jak refluks żołądkowo-przełykowy, czy częste wymioty w przebiegu bulimii. Kontakt szkliwa z kwasami prowadzi do jego zmiękczenia, a w dłuższym czasie do trwałych ubytków.
Jak rozpoznać erozję zębów?
Erozja zębów rozwija się stopniowo i często na początku nie daje wyraźnych objawów bólowych, co utrudnia jej szybkie rozpoznanie. Wczesne stadia mogą objawiać się zmianą koloru zębów – szkliwo staje się cieńsze i bardziej przezroczyste, a zębina pod nim nabiera żółtawego odcienia.
W miarę postępu erozji pojawia się zwiększona wrażliwość na bodźce termiczne, mechaniczne i chemiczne. Zęby mogą także ulegać widocznym zmianom kształtu: stają się krótsze, bardziej zaokrąglone lub mają wyraźne zagłębienia na powierzchniach żujących. Regularne wizyty kontrolne u stomatolog Gliwice umożliwiają wczesne wykrycie erozji i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Na czym polega leczenie erozji zębów?
Leczenie erozji zębów ma na celu przede wszystkim zatrzymanie dalszego uszkadzania tkanek oraz wzmocnienie istniejącej struktury zębów. W zależności od stopnia zaawansowania zmian, stosuje się różne metody leczenia:
- Wzmacnianie szkliwa – poprzez stosowanie preparatów zawierających fluor lub hydroksyapatyt, które wspomagają proces remineralizacji i zwiększają odporność szkliwa na działanie kwasów.
- Odbudowa powierzchni zębów – w przypadku głębszych ubytków wykonuje się uzupełnienia kompozytowe (wypełnienia estetyczne) lub odbudowy protetyczne, takie jak licówki lub korony.
- Zmiana diety i nawyków – eliminacja lub ograniczenie spożycia kwaśnych produktów oraz unikanie szczotkowania zębów bezpośrednio po kontakcie z kwasami.
- Leczenie przyczynowe – w przypadkach erozji związanej z refluksem żołądkowo-przełykowym lub innymi schorzeniami przewodu pokarmowego konieczne jest leczenie podstawowej choroby.
Ważne jest, aby leczenie było indywidualnie dostosowane do potrzeb pacjenta i uwzględniało zarówno czynniki miejscowe, jak i ogólnoustrojowe.
Jakie są zalecenia profilaktyczne w leczeniu erozji?
Skuteczność leczenia erozji zębów w dużej mierze zależy od zmiany codziennych nawyków oraz stosowania odpowiednich środków ochronnych:
- Unikanie nadmiernej konsumpcji kwaśnych napojów i pokarmów – ograniczenie ilości soków owocowych, napojów gazowanych oraz kwaśnych owoców.
- Stosowanie słomki podczas picia kwaśnych napojów – aby ograniczyć kontakt napoju z powierzchnią zębów.
- Opóźnienie szczotkowania po spożyciu kwaśnych produktów – najlepiej odczekać około 30 minut, aby umożliwić naturalne zneutralizowanie kwasów przez ślinę.
- Wybór past do zębów z wysoką zawartością fluoru lub hydroksyapatytu – dla wzmocnienia szkliwa.
- Żucie gum bezcukrowych – w celu pobudzenia wydzielania śliny, która pomaga neutralizować kwasy.
- Regularne kontrole stomatologiczne – pozwalające na wczesne wykrycie zmian i monitorowanie skuteczności leczenia.
Świadome podejście do diety i higieny jamy ustnej to kluczowy element w zapobieganiu dalszemu rozwojowi erozji.
Jakie są możliwości odbudowy zębów zniszczonych erozją?
W przypadkach zaawansowanej erozji, kiedy dochodzi do znacznej utraty tkanek zęba, konieczna może być bardziej kompleksowa odbudowa protetyczna:
- Wypełnienia kompozytowe – stosowane przy niewielkich i umiarkowanych ubytkach, odbudowują naturalny kształt i funkcję zęba.
- Licówki porcelanowe lub kompozytowe – wykorzystywane do estetycznej odbudowy przednich zębów, przy zachowaniu maksymalnie oszczędnej preparacji tkanek.
- Korony protetyczne – stosowane w przypadku znacznej utraty struktury zęba, zapewniają trwałość i ochronę przed dalszymi uszkodzeniami.
Dobór odpowiedniej metody odbudowy zależy od stopnia zaawansowania erozji, lokalizacji uszkodzeń oraz oczekiwań estetycznych pacjenta. Wszystkie decyzje powinny być podejmowane wspólnie ze stomatologiem, po dokładnej ocenie warunków klinicznych.
Skuteczne strategie leczenia erozji zębów
Erozja zębów to proces nieodwracalny, ale odpowiednio wcześnie wdrożone leczenie może zahamować jej postęp, poprawić funkcjonalność oraz estetykę uzębienia. Kluczowe znaczenie ma szybkie rozpoznanie zmian, odpowiednie wzmacnianie szkliwa, zmiana szkodliwych nawyków oraz regularne wizyty u stomatologa. W przypadku zaawansowanych uszkodzeń skuteczną pomoc zapewnia nowoczesna protetyka. Świadoma profilaktyka i kompleksowe podejście do leczenia pozwalają na zachowanie zdrowego uśmiechu na długie lata.
